عوامل خطرساز خشونت زناشویی در مردان و زنان متاهل

چکیده : هدف: هدف این پژوهش شناسایی عوامل خطرساز (فردی/بافتی-ارتباطی) ارتکاب به خشونت زناشویی با توجه به نوع خشونت و شدت آن بود. روش: این پژوهش با استفاده از یک طرح علی مقایسه ای و به صورت پس نگر انجام شد. نمونه پژوهش مشتمل بر 306 نفر (150 زن و156 مرد) از مردان و زنان 15 تا 55 ساله متاهل ساکن شهر تهران بودند که حداقل سابقه 6 ماه زندگی مشترک با شریک خودرا داشتند و با روش نمونه گیری هدفمند از دادگاهها و مراکز خرید و تفریح انتخاب شدند. بمنظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های نیمرخ فردی ارتباطی(prp)، مقیاس سازگاری زوجی(das)، مقیاس تجدیدنظر شده تاکتیک تعارضی(cts-2) و پرسشنامه محقق ساخته جمعیت شناختی استفاده شد. پس از تحلیل داده ها بر اساس پاسخ به آیتمهایی که خشونت شدید را در cts-2 می سنجید، آزمودنیها به دو گروه مرتکب خشونت شدید(207 نفر) و خشونت خفیف (99 نفر) تقسیم شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که عوامل خطرساز برای دو گروه مرتکبین خشونت شدید و خفیف تفاوت معنادار داشت و متغیرهای آشفتگی ارتباطی، نشانگان شخصیت مرزی، مدیریت خشم، تعداد فرزندان، تسلط و چیرگی، والدینی مثبت و تعهد ارتباطی قادر به تفکیک دو گروه مرتکبین خشونت شدید و خفیف از هم بودند. مهمترین عوامل خطرساز انواع و شدتهای خشونت، مدیریت خشم، سوءمصرف مواد، سن، تسلط و چیرگی، والدینی مثبت، اسناد منفی، تایید خشونت و تعهد ارتباطی بودند. مدیریت خشم و تسلط و چیرگی مهمترین پیش بینی کننده خشونت خفیف ، و اسناد منفی، سابقه بزهکاری، مدیریت خشم و تسلط به عنوان مهمترین پیش بینی کننده خشونت شدید شناخته شدند. عوامل خطر ارتکاب به خشونت شدید برای زنان و مردان تفاوت معنادار نداشت. بحث: نتایج پژوهش حاکی از وجود تفاوت در عوامل خطرساز فردی و نیز بافتی-ارتباطی در ارتکاب به خشونت شدید وخفیف بود و نیز در ارتکاب به خشونت شدید، عوامل خطرساز فردی سهم بیشتری داشتند ولی در ارتکاب به خشونت خفیف، عوامل بافتی-ارتباطی سهم بیشتری نسبت به عوامل فردی نداشتند و در عین حال مردان بیش از زنان مرتکب خشونت شدید نمی شدند.